Ter hoogte van het tabernakel in de Sint-Martinuskerk staat, op een voetstuk vastgemaakt aan de houten wandbekleding, links het houten beeld van Melchizedek met zijn offergaven in de hand.
Maar wie was hij?
Melchizedek was een koning-priester en leider uit het Oude Testament die leefde na de grote watervloed in de tijd van Abraham. Hij werd genoemd: koning van Salem (Jeruzalem), koning van de vrede, koning van de gerechtigheid (wat de Hebreeuwse betekenis is van zijn naam) en priester van de allerhoogste God (Gen. 14).
Slechts drie verzen over zijn geschiedenis zijn in het Oude Testament aan hem gewijd, in psalm 110 wordt hij eventjes vernoemd. In de brief aan de Hebreeën zijn er maar liefst drie hoofdstukken aan hem gewijd.
Laten we eerst eens kijken naar Genesis 13 waar Melchizedek Abraham ontmoet. Daar lezen we hoe Abraham en zijn neef Lot zich van elkaar afscheiden omdat hun bezit aan vee voor het gebied te groot was geworden. Lot krijgt de gelegenheid om eerst te kiezen, wat hij zich geen twee keer laat zeggen. Hij kiest voor de prachtige Jordaanvlakte en slaat zijn tenten op bij de goddeloze stad Sodom.
Dat dit geen goede keuze was blijkt in Gen. 14. Wat gebeurt er?
Er ontstaat grote onrust in Kanaän: na twaalf jaar dienst aan Kedor-Laomer komen de koningen in opstand waarna er een strijd losbreekt. Deze strijd gaat in eerste instantie aan Abraham voorbij daar hij 40 km ten westen van Sodom woont.
Iemand weet uit het oorlogsgebied te ontkomen, vlucht naar Abraham en vertelt hem dat zijn neef Lot is meegenomen. Daarop komt hij in actie en bewapent zijn slaven. Men spreekt over ‘geoefende’ maar ook ‘onderwezen’ mannen. Ze waren ongetwijfeld door Abraham getraind voor de strijd maar eveneens door hem onderwezen in de weg van de Heer. Ze zijn er zich van bewust dat ze de strijd tegen de koningen niet kunnen winnen tenzij de Heer met hen meegaat.
Abraham overwint en als hij terugkeert trekt de koning van Sodom hem tegemoet om hem alle bezittingen uit de goddeloze steden aan te bieden. In één klap zou Abraham steenrijk kunnen zijn maar nog voordat hij de koning ontmoet die hem met rijkdom en aanzien wil verleiden gebeurt er iets bijzonder.
Vanuit het niets verschijnt Melchizedek: voor ons een mysterieuze figuur maar vermoedelijk heeft Abraham hem al eerder ontmoet. Het bijzondere aan hem is dat hij twee ambten vervult; hij is koning en priester. Op dat moment had God nog niet het priesterschap aan Israël geopenbaard, dat gebeurde pas honderden jaren later.
Hij komt Abraham tegemoet en zegent hem met de woorden: “Gezegend zij Abraham door God, de Allerhoogste God die hemel en aarde gemaakt heeft en gezegend zij de Allerhoogste God die uw vijand aan u heeft uitgeleverd”.
Melchizedek legt hiermee de nadruk op het feit dat niet Abraham maar de Heer voor hem de overwinning heeft behaald.
Melchizedek biedt Abraham ook brood en wijn aan.
Mogen we Melchizedek dan beschouwen als de voorafbeelding van de ware Koning der gerechtigheid? Dan kan het niet anders dan dat brood en wijn wijst op een nieuw verbond en ons herinnert aan de instelling van het heilig Avondmaal, aan de eucharistie , de maaltijd van de Heer.
In het Nieuw Testament vinden we hem terug in de brief aan de Hebreeën. Melchizedek was een heel ander soort priester. Hij was uniek: zonder vader, zonder moeder, zonder geslachtsregister. Hij is dus geen priester geworden via afstammeling; hij was er zomaar ineens!
Daarin lijkt hij op Jezus die ook priester, zelfs hogepriester en koning was van een heel bijzondere afkomst. Jezus was niet uit de stam van Levi maar priester volgens het patroon van Melchizedek.
Hij kwam van Boven, priester van de Allerhoogste God, ook Hij was uniek zoals men leest in Hebreeën 7 waar Jezus ‘priester voor eeuwig’ werd genoemd. Zijn uniek priesterschap kent geen voorganger noch een opvolger. Voor eens en altijd heeft Hij het volmaakte offer voor de mensheid bij de Vader aangeboden en blijft Hij Hogepriester tot in de eeuwigheid.
