Om de oorsprong te achterhalen van dit kapelletje bij de splitsing van de Appelmansstraat en de Drybekweg in Schepdaal gaan we heel ver terug in de geschiedenis van Schepdaal zelf.
Joannes Franciscus De Camps gehuwd met Joanna Walckiers was pachter en eigenaar van de hoeve gelegen op de hoek van de Geraardsbergsestraat en de Appelmansstraat. Hij was de eerste burgemeester van de in 1826 nieuw opgerichte gemeente Schepdaal. Later in 1849 werd hij als burgemeester opgevolgd door zijn zoon Carolus Josephus (Charles Joseph) De Camps. Deze vestigde zich in Pede als pachter en was gehuwd met Maria Theresia Lindemans.
In de maand oktober 1859 brak de cholera of dysenterie uit. Opvallend is dat pastoor Wuyts dit telkens vermeldde als overlijdensoorzaak bij de naam van de overledene in het parochieregister vanaf 12 oktober 1859. Dit was onmiddellijk na de nota over burgemeester Carolus Josephus De Camps die overleed op 9 oktober 1859. Was hij bij de eerste slachtoffers? Vanaf dan tot het einde van het jaar overleden nog 25 mensen, verspreid over de hele gemeente, aan deze ziekte, waaronder veel kinderen van 1 tot 11 jaar en ook 2 en 3 kinderen uit één gezin.Indien 1859 voor Schepdaal een moeilijk jaar was, voor Joannes Franciscus De Camps moet dit een echt rampjaar zijn geweest door de verschillende overlijdens:
– Theresia Josepha De Camps, zijn dochter, overleed op 27 mei 1859 in de leeftijd van 35 jaar en liet 3 kinderen achter. Theresia Josepha was gehuwd met Cornelis Appelmans (in de volksmond Nelekes). Zij bewoonden het hof aan de Geraardsbergsestraat.
– Maria Theresia Lindemans, zijn schoondochter, overleed op 11 juli 1859. Zij was de echtgenote van Carolus Josephus De Camps, zijn zoon, die 3 maanden later, op 9 oktober, overleed.
– Op 26 november verloor hij ook nog zijn echtgenote Joanna Walckiers, op 74jarige leeftijd, aan de gevreesde cholera.
Het gebeurde vaak dat vooraanstaande burgers een kapel lieten bouwen ter gelegenheid van een speciale gebeurtenis. Veel is er niet over geweten maar vermoedelijk werd het kapelletje bij de splitsing van de Appelmansstraat en de Drybekweg gebouwd na 1859 en dit op hun eigendom. Ze werd opgenomen in de H. Kruisprocessie die jaarlijks in de maand mei doorging, wat misschien toch zou betekenen dat de kapel door de ganse parochie niet alleen werd verbonden aan de overledenen van de familie De Camps, maar ook aan alle slachtoffers van de cholera-epidemie.
Toen in 1986 het buurtcomité ’t Meuleken van start ging, was hun eerste wens het vervallen kapelletje aan de Appelmansstraat/Drijbekweg te restaureren. (pentekening Greet Van Snick staat kapel 1986)
Met de medewerking van de hele buurt, het gemeentebestuur en de parochie werd het kapelletje volledig vernieuwd. Het eerste buurtfeest op 30 augustus 1986 startte met de plechtige (her)inwijding van de kapel. Dit door Z.E.H. Van Der Kuylen en Z.E.H. Kamiel Taelemans.
Het oorspronkelijk beeld was verdwenen en het nieuwe, huidige Mariabeeld werd geschonken door Z.E.H. Van Der Kuylen
Toen bij de restauratie in 1986 navraag werd gedaan bij de oudere wijkbewoners, werd verteld dat de kapel voorheen opgedragen was aan ‘Onze Lieve Vrouw van zeven smarten’.
Bij de her-inwijding werd een gedenkplaatje aangebracht met deze benaming.
In de jaren na de restauratie was er telkens in de maand mei een speciale Mariaviering, georganiseerd door de parochie en ’t Meuleken, maar deze vieringen zijn stilaan in onbruik geraakt.
De vrijwilligster, die al meer dan 20 jaar zorg draagt voor dit kapelletje, vertelde dat het jaren geleden eens beklad werd met groene verf en de bloemen die ervoor werden geplant vermoedelijk door honden werden uitgekrabd. Gelukkig gebeurt dit nu allemaal niet meer. Ze stoft het Mariabeeld regelmatig af en giet de bloemetjes die vooraan geplant zijn.
Bij de bouw op de percelen achter het kapelletje, werd de buitenkant met een hogedrukreiniger afgespoten, daardoor is het nu een mooie kapel maar binnenin is het tijd, volgens haar, voor enige renovatie: met een laagje verf in de nis en het Mariabeeld eens op te frissen zou de kapel weer tiptop in orde zijn.
Met dank aan Fons Van Droogenbroeck voor de informatie en foto’s alsook aan de vrijwilligster die dit kapelletje tiptop in orde houdt
Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Smarten of van Zeven Weeën
Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Smarten (Lat.: Mater Dolorosa) is een titel voor Maria in het kader van de Mariaverering en het is een thema in de beeldende kunst. Hierbij wordt Maria rouwend afgebeeld, bedroefd om haar aan het kruis gestorven zoon Jezus, voor wie ze een leven lang gezorgd heeft. Er zijn strenge regels hoe een Dolorosa wordt afgebeeld, hierdoor is ze nadrukkelijk te onderscheiden van een Piëta en van Stabat Mater. In de westerse iconografie wordt Onze-Lieve-Vrouw van zeven Smarten afgebeeld als een vrouw van wie het hart doorstoken is met zeven zwaarden. Vaak wordt ze als oudere vrouw afgebeeld, waarbij alle aandacht uitgaat naar de expressie op het aangezicht. Vaak neemt Maria een biddende en berustende houding aan. Normaal draagt ze eenvoudige kleding zoals het voor Joodse vrouwen geldt. In de 17de-eeuwse Spaanse canon wordt Maria veelal gekroond voorgesteld en draagt ze een grote mantel uit zwart fluweel die kostbaar is geborduurd.
Dat alles wordt jaarlijks op 15 september, de dag na het feest van de Kruisverheffing gevierd. Met dit feest gedenkt de Katholieke Kerk de zeven smarten van Maria:
- 1. De profetie van Simeon in de tempel bij het opdragen van Jezus (Lc 2, 25-35);
- 2. De vlucht naar Egypte (Math 2, 13-14);
- 3. Het zoekraken van Jezus in de Tempel (Lc 2, 42-51);
- 4. Ontmoeting van Maria met Jezus op weg naar de Calvarieberg;
- 5. Maria staat onder Jezus’ kruis (Joh 19,2 5-27);
- 6. Maria omhelst Jezus’ dode lichaam na de kruisafneming;
- 7. Jezus wordt begraven (Math 27, 57-66; Mc 15, 42-47, Lc 23, 50-56 en Joh 19, 38-42).
De rozenkrans van Zeven Smarten
1.Profetie van Simeon in de tempel
O bedrukte Moeder, ik neem deel in de droefheid die Gij gevoeld hebt, toen Simeon u zei dat een zwaard van droefheid uw ziel zou doorboren. Verlicht mij in al mijn benauwdheden.
Onze Vader … Wees Gegroet … (zevenmaal).
2.Vlucht naar Egypte
O bedrukte Moeder, ik neem deel in de droefheid die Gij gevoeld hebt, toen Gij met uw lieve Zoon naar Egypte moest vluchten. Verwerf mij een volmaakte overgeving aan de wil van de Heer.
Onze Vader … Wees Gegroet … (zevenmaal).
3.Jezus blijft achter in de tempel
O bedrukte Moeder, ik neem deel in de droefheid die Gij gevoeld hebt, toen Gij drie dagen vruchteloos uw Zoon moest zoeken. Laat niet toe dat ik voortaan Jezus door mijn zonden nog verlies.
Onze Vader … Wees Gegroet … (zevenmaal).
4.Ontmoeting van Jezus tijdens de kruisweg
O bedrukte Moeder, ik neem deel in de droefheid die gij gevoeld hebt, toen Gij Jezus beladen met Zijn Kruis, op de weg naar Calvarie ontmoette. Help mij met geduld het kruis dragen, dat ik door mijn zonden verdiend heb.
Onze Vader … Wees Gegroet … (zevenmaal).
5.Maria staat onder Jezus’ kruis
O bedrukte Moeder, ik neem deel in de droefheid die Gij gevoeld hebt, toen Gij Jezus aan het kruis zag sterven. Verwerf mij vergiffenis van mijn zonden, welke Jezus met Zijn dood heeft moeten boeten.
Onze Vader … Wees Gegroet … (zevenmaal).
6.Maria ontvangt het dode lichaam van Jezus op haar schoot
O bedrukte Moeder, ik neem deel in de droefheid die Gij gevoeld hebt, toen Gij het lichaam van uw Zoon, reeds van het kruis afgedaan, levenloos op uw schoot ontving. Maak dat ik in uw armen sterf, en gewaardig U mijn ziel te ontvangen in het uur van mijn dood.
Onze Vader … Wees Gegroet … (zevenmaal).
7.Jezus wordt neergelegd in een graf
O bedrukte Moeder, ik neem deel in de droefheid die Gij gevoeld hebt, toen Gij uw Zoon in het graf zag liggen. Geef dat ik al de dagen van mijn leven aan uw smarten denk.
Onze Vader … Wees gegroet … (zevenmaal).