De lectoren, u kent ze wel! Ze verwelkomen ons, ze bidden met de geloofsgemeenschap om vergeving, lezen uit de Schrift en met de voorbeden richten ze onze smeekbeden voor de noden van de Kerken en de wereld tot God en vragen ze om gebed voor de mensen die lijden en voor onze plaatselijke gemeenschap. Anders gezegd: ze verzorgen samen met de voorganger de Woorddienst.
Lector zijn is veel meer dan alleen maar het voorlezen van een tekst. De woorden en de teksten uit de Bijbel hebben een betekenis en krijgen een extra dimensie door accenten te leggen zodat de inhoud voor iedereen toegankelijk wordt, of een verrassing inhoudt, of de gelovigen laat stilstaan bij wat er op zondag wordt voorgelezen..
Uit het lectionarium lezen heeft iets plechtigs… we lezen uit de profeten, uit verschillende boeken uit het OT, uit de Handelingen van de apostelen tot de brieven van Paulus en de Apocalyps. Het is mooi om weten dat tegelijkertijd overal ter wereld mensen naar dezelfde lezingen luisteren. Veel van deze woorden werden ook al door Jezus in de tempel en na zijn dood en verrijzenis door de eerste Christenen en door de eeuwen heen door de wereldwijde kerk in alle talen gebracht.
Het Woord bezit kracht om meer vanuit Christus te leven. Dat stilaan beseffen is een genade, een groot geschenk en we hebben een leven lang de tijd om daarvan doordrongen te raken. Zoals de apostel Paulus het ons ook toewenst: “Het woord van Christus moge in volle rijkdom onder u wonen”. (Kol.3,16)
Het is niet zo dat op zondag, de teksten rap rap gelezen worden. Achter de schermen wordt alles goed voorbereid! De teksten die de voorganger voorbereid heeft en de lezingen worden tijdig bezorgd aan de lectoren en ze liggen voor de viering mooi klaar in de sacristie. Er wordt op voorhand een beurtrol opgemaakt en als iemand toch verhinderd is op de voorziene zondag, dan zorgt hij/zij zelf voor een plaatsvervanger.
De lector bereidt zich voor want de kerkgangers hebben het recht op een lector die zijn/haar taak ernstig neemt. Thuis leest de lector de teksten enkele keren stil, maar ook hardop om de juiste intonatie te kunnen leggen. Soms moet de lector duidelijk maken, wie wie is in het verhaal zodat iedereen mee is en de tekst begrijpt.
De lezingen –allemaal, ook het evangelie- op voorhand lezen, bekijken en begrijpen is heel belangrijk voor elke lector want als hij/zij de tekst niet begrijpt hoe kan de aanhoorder de tekst dan begrijpen ? Ja, we hebben de preek van de voorganger die enige uitleg geeft over de lezingen maar als de kerkgangers de teksten al op voorhand begrijpen is dit natuurlijk een pluspunt en kan de link van vroeger naar nu gemakkelijker gelegd worden want de Bijbelteksten spreken niet alleen over vroeger .
Alle lectoren hebben onder leiding van de voormalige pastoor Luc Cauwenbergh een vorming gekregen. Tijdens deze vormingsmomenten werd er aan de hand van de lezingen van de komende maanden een ‘rode draad’ aangereikt. Het verband tussen de lezingen werd toegelicht en bepaalde moeilijk te verstane passages werden uitgelegd. De tips van hoe zich te gedragen als lector is iets wat de meeste lectoren nog steeds is bijgebleven. Pastoor Cauwenbergh zei steeds: je bent geen performer, geen spreker maar wel de stem van de Heer als je uit de bijbel leest. Eigenlijk open je als lector de Bijbel voor anderen. Het gaat dus om de inhoud en niet om de lector en daarom zal de lector zo weinig mogelijk opkijken, alleen maar als er antwoord verwacht word zoals na de voorbeden.
Deze vormingsavonden waren zeer verrijkend , een waardevol geschenk zeggen ze en het helpt hen nog steeds. Als vorming lezen de lectoren nu de commentaren in Kerk en Leven en er zijn ook geloofsavonden in de advent en de vasten, waardoor de lector zijn kennis kan op peil houden. Alhoewel de lezingen om de 3 jaar terug komen kan er steeds iets zijn dat de lector als zijnde nieuw ontdekt en hopelijk geldt dit ook voor jullie!
De aandacht van de gelovigen vangen voor even of voor een langere periode en zorgen dat de woorden van de Bijbel en van gebed hen raken, is een uitdaging voor de lector elke zondag opnieuw, maar ook bij een uitvaart. Dit is een taak die onze lectoren met veel vreugde en overgave vervullen om zo bij te dragen aan de beleving van de eucharistieviering.
Onze lectoren doen hun taak al geruime tijd en ze zijn er meestal “ingerold”: via hun kinderen bvb. naar aanleiding van die hun Communie of Vormsel of via een misdienaar schap van één van de kinderen of via het feit dat ze zelf catechist waren, maar ook op vraag van voormalige priesters.
Waarom zijn ze lector, wat is hun motivatie? Hier volgen enkele citaten:
– Het heeft mij geholpen beter en gerichter te luisteren naar de voorganger en misschien korter te komen bij de diepere betekenis van onze religie. Misschien ben ik gegroeid in mijn geloof en is het echt geworden, ook in mijn dagelijks leven
– Het is een meerwaarde voor de eucharistieviering, voor de aanwezigen in de kerk en als een versterking en groei van persoonlijk geloof.
– Het geeft een extra dimensie aan geloof en het vieren van de eucharistie. Ik ervaar dit als een geschenk, een Godsgeschenk
– Het is de meest aangename en verrijkende taak in het pastoraal bezig zijn. Het maakt mijn geloofsbeleving dieper en intenser
– Ik zie het als zeer waardevol om alzo bij te dragen aan de verkondiging van de Blijde boodschap.
– Het geeft meer verdieping in het christelijk geloof, een diepere kijk in Gods boodschap
– Je gaat in op je roeping, je ontwikkelt (mogelijk) een of meerdere van je Godsgegeven gaven.
– Meer en meer groeit het besef dat je als lector ten dienste staat van de gemeenschap ‘in
de kerk’, dat je verantwoording af te leggen hebt tegenover hen; dat je eerst moet
verbonden zijn met hen (en met de Heer uiteraard).
Afsluiten doe ik met enkele aanbevelingen van een veteraan in het lector zijn: Marc Judo die na meer dan 40 jaar lector schap in augustus 2023 op 90 jarige leeftijd spijtig genoeg de fakkel heeft moeten doorgeven aan de ander lectoren op zondag , aan Chris Zelderloo voor de uitvaarten in Sint- Ambrosius en aan Chrisitane Van Ryne voor het opmaken en doorsturen van de lectorenlijst..
En wat zijn dan Marc zijn aanbevelingen voor de huidige en toekomstige lectoren?
– Lees de teksten met overtuiging, luid genoeg, niet te snel
– Pas soms een tussen pauze in , zeker voor de slotformule “woord van de heer”
– Elke tekst heeft zijn eigen karakter: een verhaal, een onderricht, een aansporing, een bezinning, een gebed. Hou daar rekening mee.
-Lees de teksten alsof je ze zelf geschreven hebt en ze hier voor het eerst bekend maakt.
Bedankt Marc voor je jarenlange lector schap maar volledig stoppen staat (nog niet) in jouw woordenboek, want wanneer het kan komt Marc nog helpen bij een uitvaart om de een of andere eenvoudige taak uit te voeren. Op zondag zorgt hij ook nog steeds voor de afgedrukte versie van het lectorblad voor zij die het thuis zelf niet kunnen afdrukken. Ook zingt hij nog mee in het Gregoriaans koor en is hij voorzitter van ‘Ademtocht’ en dit met de hulp van zijn echtgenote Chris. Als dat geen dikke duim verdient, weet ik het niet meer…..
Hartelijk dank ook aan de zoveel mannen en vrouwen die dienstbaar zijn en waren als lector en voor het maken van dit artikel aan de hand van hun antwoorden.
Nieuwe lectoren zijn steeds welkom!
Wie zich aangesproken voelt, mag zeker niet aarzelen en zal de nodige ondersteuning krijgen.